Культура Казахстана: музыка

На фоне постоянных жалоб в социальных сетях, что у нас падает культура, несомненно, радует то, что с музыкой в Казахстане все хорошо. Современная казахская музыка представляет собой очень интересное и многогранное явление. Сегодня поговорим именно об этом, об её особенностях, которые связанны непросто со звучанием, но и прямой преемственностью с народной музыкой.

Традиционное наследие

Использование национальных инструментов стало одной из главных черт. Активное включение традиционных казахских музыкальных инструментов, таких как:

- Домбра двухструнный щипковый инструмент, который является символом казахской культуры.
- Кобыз струнный смычковый инструмент, часто имеющий более глубокое и мистическое звучание.
- Жетыген многострунный щипковый инструмент, похожий на гусли.

Эти инструменты используются как в аутентичном виде, так и с применением современных эффектов. Современным казахстанским композиторам и исполнителям, в т.ч. эстрадного жанра - https://lmu.kz/sections/kazakhstan - удалось очень гармонично вписать в современные музыкальные тенденции, културное наследие предков.

Мелодическая основа. Многие современные композиции и песни строятся на традиционных ладах и мелодических оборотах народной музыки, которые придают им узнаваемый национальный колорит.

Формы и жанры. Используются или переосмысливаются традиционные жанры, такие как кюи (инструментальные пьесы для домбры или кобыза) или народные песни.

Синтез и современность

Этно-фьюжн и кроссовер - современная казахская музыка активно сочетает традиционные элементы с западными и мировыми музыкальными стилями. Это может быть соединение домбры с элементами рока, джаза, хип-хопа, R&B или электронной музыки (EDM). Примером являются такие направления, как этно-рок или этно-поп.

Использование горлового пения. В некоторых жанрах, особенно в фолк-фьюжн, могут использоваться элементы традиционного горлового пения (хомей), хотя это более характерно для некоторых других тюркских народов, но находит отражение и в казахской музыке.

Технологии и студийная обработка. Современное звучание достигается за счет высокого качества студийной записи, использования сэмплов, синтезаторов и электронной обработки звука, что делает народные мотивы актуальными для современного слушателя. Хотя сегодня найти хорошего аранжировщика непросто, они все же есть.

Лиризм и эпичность. В музыке часто сохраняется характерный для казахской культуры глубокий лиризм (в песнях) или эпичность и монументальность (в инструментальных композициях). Вечный мотив необъятной степи, любовь к Родине, доброжелательность к другим народам и широкое гостеприимство...

Подведем итоги

Таким образом, особенное звучание современной казахской музыки рождается на стыке глубокого уважения к народным традициям (домбра, кобыз, народные мелодии) и смелого эксперимента с современными жанрами и технологиями.

Надо сказать, во многом современные направления и жанры музыки в Казахстане еще находятся в фазе формирования и можно смело сказать: мы покорим еще не одну песенную вершину!

***

Қазақстан мәдениеті: Музыка

Әлеуметтік желілерде мәдениетіміздің құлдырап бара жатқаны туралы үнемі шағымдану кезінде Қазақстандағы музыканың жақсы дамып жатқаны сөзсіз. Қазіргі қазақ музыкасы – өте қызық, көп қырлы құбылыс. Бүгін біз оның тек дыбысымен ғана емес, халық музыкасымен тікелей байланысымен де байланысты ерекше қасиеттерін талқылаймыз.

Дәстүрлі мұра

Ұлттық аспаптарды қолдану оның басты белгілерінің біріне айналды. Қазақтың дәстүрлі музыкалық аспаптарын белсенді түрде қосу, мысалы:

- Домбыра, қазақ мәдениетінің нышаны саналатын екі ішекті шертпелі аспап.
- Қобыз, көбіне тереңірек, мистикалық үні бар иірімді ішекті аспап.
- Жетіген, гуслиге ұқсас көп ішекті шертпелі аспап.

Бұл құралдар түпнұсқа түрінде де, заманауи эффектілерді қосу арқылы да қолданылады. Қазіргі қазақ композиторлары мен орындаушылары, оның ішінде... Эстрада жанры заманауи музыкалық ағымдар мен ата-бабаларымыздың мәдени мұрасымен үйлесім тапқан.

Мелодиялық негіз. Көптеген заманауи композициялар мен әндер халық музыкасының дәстүрлі күйлері мен әуезді үлгілеріне негізделген, бұл оларға танымал ұлттық нақыш береді.

Формалар мен жанрлар. Күйлер (домбыраға немесе қобызға арналған аспаптық пьесалар) немесе халық әндері сияқты дәстүрлі жанрлар қолданылады немесе қайта елестейді.

Синтез және қазіргі заман

Этно-фьюжн және кроссовер – қазіргі қазақ музыкасы дәстүрлі элементтерді батыстық және әлемдік музыкалық стильдермен белсенді түрде үйлестіреді. Бұған домбыраны рок, джаз, хип-хоп, R&B немесе электронды музыка (EDM) элементтерімен біріктіру кіреді. Мысал ретінде этно-рок немесе этно-поп сияқты жанрларды жатқызуға болады.

Жұлдыру әнін қолдану. Кейбір жанрларда, әсіресе фольклорлық фьюжнда дәстүрлі көмей әндерінің (хомей) элементтері болуы мүмкін, дегенмен бұл кейбір басқа түркі халықтарына тән, бірақ қазақ музыкасында да көрініс табады.

Технология және студиялық өндіріс. Заманауи дыбысқа жоғары сапалы студиялық жазу, үлгілерді, синтезаторларды пайдалану және электронды дыбыс өңдеу арқылы қол жеткізіледі, бұл халық мотивтерін заманауи тыңдаушыға сәйкес етеді. Бүгінгі күні жақсы аранжировканы табу қиын болғанымен, олар бар.

Лиризм мен эпикалық. Музыкада қазақ мәдениетіне тән терең лиризм (әндерде) немесе эпикалық және монументалды сапада (аспаптық шығармаларда) жиі сақталған. Кең байтақ даланың мәңгілік мотиві, Отанға деген сүйіспеншілік, өзге халықтарға деген ізгі ниет, кең қонақжайлылық...

Қорытындылайық

Демек, қазіргі қазақ музыкасының өзіндік үні халықтық дәстүрге (домбыра, қобыз, халық әуендері) терең құрмет пен заманауи жанрлар мен технологияларды батыл тәжірибеден өткізуден туған.

Айта кету керек, Қазақстандағы заманауи музыкалық ағымдар мен жанрлар әлі қалыптасу сатысында және әлі де талай ән шыңдарын бағындырамыз деп айтуға болады!

***